İşçi ve İşyeri Hakkında İnsan Kaynakları Yönünden Doğan Uyuşmazlıkların Çözümlenmesi

İnsan kaynakları, bir işletmenin ihtiyacı olan insan gücünü sağlama, bu gücün en verimli şekilde kullanılmasını organize etme ve geliştirme görevini üstlenen çok yönlü bir disiplin olarak düzenlenmiştir.

İnsan kaynakları birimi; işe alım ve seçme, çalışanların eğitimi ve gelişimiyle ilgilenme, performans yönetimi, çalışanların ücretleri ve yan hakları, çalışan ilişkilerini yönetme ve düzenlemekle görevli bir birimdir.

İnsan kaynakları birimi, çalışanların ücret ve diğer haklarını düzenlerken adil ve motive edici bir ücretlendirme sistemi kurmaları gerekmektedir. Bu ücretlendirme sistemi tesis edilmediği taktirde çalışanlar ve şirket arasında çeşitli uyuşmazlıklar ortaya çıkmaktadır. Ayrıca insan kaynakları biriminin görevlerini iyi bir şekilde yerine getirmemesi, şirketin performansını da olumsuz etkileyecektir.

İnsan kaynakları biriminin diğer görevleri ise çalışanların ya da işe alınacak personelin iş tanımlarını belirlemek için ilgili departman yöneticileriyle ya da daha küçük işletmelerde işverenle görüşmeler yapmak, raporlama yapmak ve birimler arası bilgi akışını sağlamaktır.

İşçi-İş Yeri Hakkında Doğan Uyuşmazlıklar ve Çözüm Önerileri

Bireysel iş uyuşmazlıkları, işçi ve işveren arasında iş sözleşmesinden veya iş mevzuatından kaynaklanan anlaşmazlıkları ifade etmektedir. Bu tür uyuşmazlıkların başlıca nedenleri arasında haksız fesih, ücret alacakları, fazla mesai ücretleri, yıllık izinlerin kullandırılmaması ve işyerinde mobbing gibi durumlar yer almaktadır. Bu uyuşmazlıkların çözümünde izlenecek yollar, 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleriyle belirlenmiştir.

İşçi ve işverenin karşılıklı hak ve yükümlülükleri, iş sözleşmesi ve iş mevzuatı ile belirlenmiştir. İşçi, işini özenle yapmak, işyerinin düzenine uymak ve işverenin talimatlarına uymakla yükümlü tutulmuştur. İşveren, işçiye çalışma koşullarına uygun bir ortam sağlamak, ücretini ödemek, işçinin sağlığını ve güvenliğini korumakla yükümlüdür. Bu yükümlülüklerin ihlali, taraflar arasında uyuşmazlıklara yol açabilmektedir.

Söz konusu uyuşmazlıkların önlenmesi için iş sözleşmelerinin açık ve anlaşılır bir şekilde düzenlenmesi, işçilerin hakları ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilmesi önemli bir noktadır.

İşyerinde etkin bir iletişim mekanizmasının kurulması ve olası sorunların tespiti için düzenli geri bildirim süreçlerinin yönetilmesi, uyuşmazlıkların ortaya çıkmadan engellenmesi için başvurulabilecek çözüm yollarıdır. Ayrıca, işyerinde adil ve şeffaf bir disiplin sisteminin yürütülmesi, taraflar arasındaki güvenin tesis edilmesini sağlayacaktır.

İşçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde, Türk İş Hukuku mevzuatı çerçevesinde arabuluculuk ve yargı yolu gibi yöntemler bulunmaktadır. Tarafların hak ve yükümlülüklerini bilmesi, uyuşmazlıkların etkin ve adil bir şekilde çözülmesine katkı sağlamaktadır.

İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Çözüm Yolları

Şirketler, işçi-işveren uyuşmazlıklarını en aza indirmek ve çözüm süreçlerini etkin yönetmek için çeşitli insan kaynakları politikaları uygulamaktadır. Bunlar:

Şeffaf ve Adil Politikalar: İş sözleşmelerinin, şirket yönetmeliklerinin ve disiplin prosedürlerinin açık ve anlaşılır şekilde hazırlanması gerekmekte olup tüm çalışanlara karşı şeffaf ve adil bir yaklaşım benimsenmelidir.

İç Uzlaşma Mekanizmaları: İşyerlerinde iç arabuluculuk sistemlerinin kurulması amacıyla çalışan şikâyetlerinin değerlendirilmesi için kurulların kurulması teşvik edilmelidir. Bu kurulların çözüm odaklı ve tarafsız çalışması önem arz etmektedir.

Eğitim ve Farkındalık Programları: İş sağlığı ve güvenliği, iş hukuku ve çalışan hakları gibi konular öncelikli olarak çeşitli konularda düzenli eğitimlerin verilmesiyle çalışanlarda farkındalık oluşturmak hedeflenmelidir.

Performans Yönetimi ve Geri Bildirim: Çalışanların performanslarının objektif kriterlere göre değerlendirilmesi ve düzenli geri bildirim sağlanmalıdır. Böylece süreç içinde olumsuz durumların önüne geçilmesi amaçlanmalıdır. Ayrıca çalışanlar ile düzenli görüşmeler sayesinde, şirket içinde yönetim ve çalışanlar arasında da bir köprü kurulması sağlanmış olacaktır.

Psikolojik Danışmanlık ve Destek Programları: Çalışanların psikolojik sağlığını koruyucu önlemler alınması ve işyeri stres yönetimi programlarının uygulanması da çalışanların performansını olumlu etkileyecek diğer bir çözüm önerisidir.

Sonuç

İlgili kanun ve mahkeme kararları ışığında, sürecin iyi bir şekilde yönetilmesi için izlenecek hukuki yollar ile uyuşmazlığın dengeli bir şekilde çözümü esas alınarak etkin bir koruma mekanizması sağlanması için alanında uzman bir avukata başvurulması son derece önemlidir.

Haklarınızın korunması ve olası ihlallerin önlenmesi için hukuki sürecin sağlıklı ilerlemesi, hak kaybı yaşamamanız için avukata danışmanızın önemini vurgulayarak bu konuda uzman olan ekibimize danışmanızı öneririz.