İki aracın trafikte birbiri ile çarpışması ya da bir aracın yaya ile çarpışması gibi durumlarda meydana gelen trafik kazası ile ilgili tazminat hakkı doğabilir. Bu haktan yararlanabilmek için belli başlı kriterler üzerinden değerlendirme yapılır. Bu kriterlerden bazıları; kusur oranı, kazada yaralanan veya yaralayan olma durumu, kazanın oluş biçimi şeklindedir. Böyle bir deneyim yaşayan bireylerin örnek olarak yaralanmalı trafik kazası tazminat hesaplama gibi terimleri ve haklarını bilmesi önemlidir.
Trafik Kazası Tazminatı Nedir?
Trafikte yaşanan bir kaza sonucu zarar gören tarafın deneyimlediği maddi ya da manevi kayıpların tazmin edilmesine dair oluşturulan hukuki hak ve talep trafik kazası tazminatı olarak adlandırılır. Örnek olarak zarar gören taraf; maddi gelir kaybı, tedavi masrafları, aracında meydana gelen hasar, manevi zarar gibi çeşitli sebeplerle bu hakkını kullanmak üzere hukuki yollara başvurabilir.
Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminat Hesaplama Nedir?
Yaralanmalı trafik kazalarında tazminat hesaplama, kazada zarar gören kişinin kusur oranı, maluliyet oranı, gelir durumu, yaşı ve SGK tarafından yapılan ödemeler dikkate alınarak yapılan hukuki bir hesaplamadır.
Bu hesaplamada genellikle şu unsurlar göz önünde bulundurulur:
- Sürekli iş göremezlik oranı (maluliyet raporu)
- Geçici iş göremezlik süresi
- Kazazedenin düzenli geliri
- Yaşı ve yaşam beklentisi
- SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödenekleri
- Tedavi giderleri
Amaç, kazazedenin uğradığı maddi ve manevi kayıpları telafi edecek adil bir tazminat tutarının belirlenmesidir.
Trafik Kazası Tazminatını Etkileyen Faktörler
Yaralamalı trafik kazası tazminat hesaplama yapılabildiği gibi bir tarafın vefat etmesi durumunda ailesinin de böyle bir tazminat hakkı olabileceğini öncelikle belirtelim. Tazminatı genel olarak etkileyen faktörleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- İki aracın çarpışması, yaya ile aracın çarpışması veya tek taraflı kaza gibi kazanın oluş biçimi,
- Kazadaki tarafların kusur oranının tespit edilmesi,
- Yaralanan taraf veya taraflarda ne derecede sağlık problemi olduğu, engellilik gibi kalıcı bir hasarın olup olmaması,
- Maddi olarak araç hasarı, iş görmezlik durumu, tedavi masrafları, işten çıkarılma gibi problemlerin varlığı,
- Tarafların psikolojik olarak hasar alıp almaması
- Kasko, zorunlu trafik sigortası gibi poliçelerdeki teminatlara ilişkin detayların incelenmesi,
- Zarar gören tarafın yaşı, cinsiyeti, mesleği, gelir düzeyi vb. durumların incelenmesi,
- Sağlık raporu, trafik kaza tespit tutanağı gibi belgelerin değerlendirilmesi gibi faktörlerdir.
Diğerlerinden farklı olarak ölümle sonuçlanmış kazalarda vefat eden bireyin yakınlarına doğabilen ölümlü trafik kazası tazminat hesaplama hakkına dair değerlendirme de yapılabilmektedir. Hukukta bu durum ‘destekten yoksun kalma’ şeklinde ifade edilir.
Trafik Kazası Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Tazminat hakkınızın olabileceğini düşünen bireyler genel bir değerlendirme için trafik kazası tazminat hesaplama programı kullanabilir. Bunun için genellikle bireyden istenilen bilgiler;
- Kusur oranı,
- Aylık gelir miktarı,
- Yaş,
- Maluliyet oranı şeklindedir.
Maluliyet oranını öğrenmek için sağlık raporu, SGK, adli rapor gibi belge veya kurumlardan yardım alınabilir. Kusur oranını öğrenmek için ise sigorta eksperleri, trafik polisleri tarafından tutulan rapordaki değerlendirmeler ve kesin olarak mahkeme kararı gibi bilgilerden yararlanılabilir.
İş Göremezlik Tazminatı Hesaplaması
Yaralanmalı trafik kazası tazminat ne kadar, diye merak eden bireylerde iş göremezlik problemi gelişmişse öncelikle bunun geçici ve kalıcı olarak hesaplama yapılırken iki ayrı şekilde değerlendirme yapıldığı bilinmelidir. Bu hesaplamada dikkate alınan durumlar:
- Kişinin aktif çalışma yaş aralığı,
- Maluliyeti olan taraftaki kusur oranının tazminata indirim olarak yansıması,
- İskonto değerinin hesaplanması,
- Kişinin kaza geçirdiği dönemdeki aylık kazancı,
- Maluliyet oranı şeklindedir.
Kusur Oranının Tespiti
Tazminat durumunu ciddi anlamda etkileyen kusur oranının tespiti için;
- Kaza yerinde trafik polisi ya da jandarmanın tuttuğu tutanakta ihlal edilen kuralların tespiti yapılır.
- Sigorta şirketleri tarafından eksper gönderilerek değerlendirme yapılır.
Tazminat Hesabı İçin Formüller
Farklı tazminat türleri için hesaplama formülleri de değişiklik göstermektedir. Örnek olarak; sadece sağlık giderleri için fatura edilmiş tutarlar kadar ödeme yapılır. Araç tazminatında ise değer kaybı ya da tamir masrafları baz alınıp bu değer kusur oranıyla çarpılınca elde edilen sonuç kadar tutar belirlenir.
Sık Sorulan Sorular
Trafik kazası tazminat zamanaşımı süresi nedir?
Bir veya birden fazla ölümlü olması durumunda 15 yıl; bir veya birden fazla yaralı olması durumunda 8 yıl; yaralı ve ölümlü birlikte bulunuyorsa 15 yıl zamanaşımı vardır. Maddi hasarlı trafik kazalarında zamanaşımı 2 yıldır.
Kazadan ne kadar sonra tazminat alınır?
Kazadan sonra açılan tazminat davaları genellikle 1 ila 4 yıl arası sürmektedir.
Trafik kazası tazminatı kaskodan karşılanır mı?
Kasko yalnızca araçta alınan hasarlarla ilgili bir güvencedir. Bazı durumlarda karşı tarafın araç hasarını da karşılamaktadır.
Kusurlu kazazede tazminat alabilir mi?
%100 kusurlu kazazedelerde tazminat hakkı olmayacaktır.
Yüzde kaç kusura kadar tazminat alınır?
%100 kusurlu olmayan taraflar kusur oranına göre değişiklik gösteren miktarlarda tazminat alabilirler.
