- İçindekiler -
WHATSAPP KONUŞMALARI DELİL SAYILIR MI ?
Whatsapp konuşmaları delil sayılır mı? Yargıtay’ın güncel kararları ile artık delil kabul edilmektedir. Bu yazışmaların muhataplar tarafından yazılıp yazılmadığının bilirkişi tarafından tespit edilmesi ve yazışmaların ilgililer tarafından yazıldığının tespit edilmesi halinde bu yazışmalar delil başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Bilişim hukuku alanında uzman bilirkişi marifetiyle uçtan uca şifreleme yöntemi ile yapılan yazışmalar, teknik raporla detaylıca incelenerek hangi içeriğin hangi kullanıcı tarafından yazıldığı ayrı ayrı tespit edilmek suretiyle, bir bilirkişi raporuna işlenir ve bu rapor mahkeme tarafından hükme esas alınıp alınmayacağı değerlendirilmektedir. Doğrudan arama içerikleri ise konuşma ses kaydı söz konusu olmadıkça, konuşma içeriğine erişilmesi mümkün değildir.
WHATSAPP MESAJLARI DELİL SAYILIR MI ?
Delil; taraflar arasında çekişmeli olan vakıaların ispatlanması için hakimde bir kanaat uyandıran ispat araçlarıdır. Hukuk Muhakemeleri kanununda delillerin neler olduğu hangi vakıaların hangi delillerle ispat edileceği detaylı olarak düzenlenmiştir. Delillerin tamamında ortak olan bir özellik ise kullanılmak istenen delillerin tamamının hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş olması şartıdır. Türk Hukukunda hakim olan zehirli ağacın meyvesi de zehirli olur ilkesi uyarınca hukuka aykırı olarak elde edilmiş kişilerin kişisel güvenliğini, haklarını ihlal ederek elde edilen deliller; delil olarak kullanılamaz, mahkeme tarafından dikkate alınmazlar.
Türk Hukukunda deliller kesin delil ve takdiri deliller olmak üzere ikiye ayrılır.
KESİN DELİL NEDİR; Kesin deliller kanunda sınırlı olarak sayılmıştır. Türk Hukukunda üç adet kesin delil bulunur. Bunlar: senet, yemin ve kesin hükümdür. Şayet çekişmeli bir vakıa kesin delillerle ispatlanırsa bu vakıa artık çekişmeli olmaktan çıkar ve ispatlanmış bir vakıa hükmünü alır. Kesin delillerle ispat taraflarla birlikte hakimi de bağlar. Hakim ispata uygun şekilde karar vermek zorundadır.
TAKDİRİ DELİL NEDİR: Takdiri deliller ispatı gereken bir vakıanın tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte o vakıaya ilişkin hakimde bir kanaatin oluşmasını sağlayan delillerdir. Hakim takdiri delillerle bağlı değildir ancak takdiri deliller hakimin o vakıa hakkında kanaatinin oluşmasında etkilidir. Hakim takdiri delillere neden riayet ettiğini riayet etmediği delillere ise neden riayet etmediğini gerekçeli olarak açıklamak zorundadır. Takdiri deliller; tanık, bilirkişi, belge, uzman görüşü, keşif vb. gibi kanunda düzenlenen delillerdir. Whatsapp yazışması delil olur mu ? Üst yazı içeriğimizde izah etmekteyiz.
WHATSAPP MESAJLARININ DELİL NİTELİĞİ NEDİR ?
Whatsapp mesajlarının hangi delil türüne girdiği kanunda açıkça belirtilmese de yorum yapılarak Whatsapp mesajlarının takdiri delillerden olan belge niteliğinde olduğu Yargıtay içtihatları ve öğretide kabul edilen baskın görüştür.
BELGE NEDİR: Belge takdiri deliller arasında sayılan bir delil türüdür. HMK’nın 199. Maddesinde belge şu şekilde tanımlanmıştır. “Uyuşmazlık konusu vakıaları ispata elverişli yazılı veya basılı metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ile elektronik ortamdaki veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıları bu Kanuna göre belgedir.” Tanımdan anlaşıldığı üzere bir şeyin belge olması için ispat konusu vakıayı kesin olarak ispatlamaya yeterli olmasa da ispat konusu vakıa hakkında bilgi içermesi gerekir. Whatsapp mesajları da taraflar arasındaki çekişmeli vakıayı kesin olarak ispatlamaya yeterli olmasa da (Çünkü kanunda kesin delil olarak düzenlenmemiştir) vakıaya yönelik bilgi içerdiğinden belge sıfatına haizdir.
WHATSAPP MESAJLARI MAHKEMEDE DELİL OLUR MU?
Gelişen teknolojiyle birlikte Whatsapp insanlar arasındaki iletişimde çok önemli bir konuma gelmiştir. İnsanlar gerek günlük iletişimi gerekse de işleriyle alakalı her türlü yazışmayı Whatsapp üzerinden kolayca gerçekleştirebildiğinden Whatsapp insanlar arasındaki iletişimde çok önemli bir yerde konumlanmıştır. İnsanlar Whatsapp üzerinden her türlü bilgiyi birbirleriyle paylaşmakta hatta ve hatta bu uygulama üzerinden hayatları için çok önemli bilgi ve belgeleri birbirine göndermektedir. Böylesine önemli bilgilerin aktarıldığı ve kalıcı olarak saklandığı uygulamadaki veriler birçok davanın esası hakkında önemli olduğundan birçok kişi dava konusunun ispatında Whatsapp’da bulunan verilere başvurmak istemektedir. Bu istek her ne kadar makul ve haklı olarak görülebilse de Whatsapp’daki verilerin delil olabilmesinin bazı şartları bulunmaktadır. Kişiler koşulsuz ve şartsız olarak bu uygulamadaki verilere delil olarak başvuramaz. Whatsapp mesajları tek başına bir vakıanın ispatını sağlayamaz whatsapp mesajlarındaki bir vakıanın ispat edilmiş sayılabilmesi için mesajların yanında ayrı bir delille de aynı husus ispatlanmış olmalıdır. Whatsapp mesajları bu yönüyle delil başlangıcı olur.
WHATSAPP MESAJLARININ DELİL NİTELİĞİ NEDİR ?
DELİL BAŞLANGICI NEDİR: Delil başlangıcının ne olduğu HMK’nın 202. Maddesinde şu şekilde ifade edilmiştir. “Delil başlangıcı, iddia konusu hukuki işlemin tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu hukuki işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belgedir” Whatsapp mesajları da kanunda sayılan hukuki işlemi tamamen ispata yeterli olmamakla birlikte muhtemel göstermek, kendisine karşı kullanılacak kişi veya temsilcisi tarafından gönderilmiş olmak şartlarını sağladığı ölçüde delil başlangıcıdır. Şayet bir hususta karşı tarafça gönderilen bir Whatsapp mesajı varsa bu konuda bir de tanık dinletilerek o vakıa ispatlanabilir.
Bütün whatsapp mesajları bir yargılama sırasında delil olarak veya delil başlangıcı olarak kullanılamaz. Whatsapp mesajlarının mahkemede kullanılabilmesi için bazı hukuki ve teknik şartların gerçekleşmesi gerekir.
WHATSAPP MESAJLARININ DELİL OLARAK KABUL EDİLMESİNİN ŞARTLARI
- Mesajlar Hukuka Uygun Olarak Elde Edilmiş Olmalıdır: Bir whatsapp mesajının delil olabilmesi için bu mesajın hukuka uygun olarak elde edilmesi gerekir. Herhangi bir hukuka aykırı durum varsa o mesaj delil olarak kullanılamaz. Bir mesajın hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş sayılması için ise mesajın kişinin rızası halefine elde edilmiş olamaması, kişinin cihazına izni dışında erişilerek elde edilmemesi, mesajların kişinin özel hayatı ihlal edilerek elde edilmemesi gerekir.
- Mesajları Sunmak İsteyen Kişinin Bizzat Yazışmanın Tarafı Olması Gerekir: Bir whatsapp mesajının delil olabilmesi için bu mesajı kullanmak isteyen kişinin bizzat yazışmanın tarafı olması gerekir. Yani üçüncü kişilere ait mesajlar delil olarak kullanılamaz. Delil olarak kullanılabilecek mesajlar bizzat aleyhine kullanılacak kişi tarafından, mesajı delil olarak kullanacak kişiye atılan mesajlardır. Bunlar haricindeki mesajlar delil olarak kullanılamaz.
- Mesajlar Somut Olayla İlgili Olmalı İspatı Gereken Vakıayı İspatlamaya Elverişli Olmalı: Delil olarak kullanılmak istenen mesajlar somut olayla ilgili mesajlar olmalıdır. Somut olayla ilgisi olmayan mesajların delil olarak kullanılması mümkün değildir. Ayrıca somut olayla ilgili olmasının yanında mesajların ispatı gereken vakıayı ispata elverişli bilgiler içermesi gerekmektedir.
- Mesajların Tahrip Edilmemiş Olması ve Bu Hususun İspatlanabilir Olması Gerekir: Bu şart diğer şartların yanında daha teknik bir şarttır. Bu şartın gereği olarak bir tarafça kullanılmak istenen mesaj gerçeği yansıtmalıdır. Yani karşı tarafça atılan mesaj değiştirilerek karşı taraf atmışçasına kullanılmamalıdır. Gelişen teknolojiyle birlikte bir tarafın adına sanki o taraf atmış gibi sahte Whatsapp mesajı hazırlamak çok kolaylaşmıştır. İşte yargılama sırasında bu ihtimalin önüne geçmek için bir tarafça dosyaya sunulan Whatsapp kayıtları araştırılmakta doğruluğundan emin olunmadıkça hükme esas alınmamaktadır. Bir whatsapp mesajının veya kaydının doğru olduğunun kanıtlanmasına imkan yoksa o whatsapp mesajı delil olarak kullanılamaz. Mesajların doğru olup olmadığı genelde bilirkişiler vasıtasıyla belirli bir takım teknik incelemelerle araştırılır. Hakim gerek görürse mesajların doğruluğunu araştırmak için bilirkişi incelemesi isteyebilir. Ancak mesajların aleyhine kullanılacağı taraf mesaj içeriğini kabul ederse incelemeye gerek olmaksızın mesajlar delil olarak kullanılabilir.
İşte yukarıda sayılan şartların varlığı halinde whatsapp mesajları delil olarak kullanılabilir. Bu şartlarda eksiklik bulunursa whatsapp mesajları delil olarak kullanılamaz ancak hakimde kanaat oluşturabilmek adına hukuka uygun elde edilmiş whatsapp mesajlarının yine de dava dosyasına sunulmasında fayda bulunmaktadır. Mesajlar hukuka aykırı yollarla elde edilirse özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması ilkeleri ihlal edileceğinden söz konusu yazışmalar mahkemede delil olarak kullanılamaz.
Özetlemek gerekirse Whatsapp mesajları vakıaları kesin olarak ispatlamaya yeterli olmasa da davalarda delil başlangıcı olarak kullanılabilir. Bu şekilde kullanılabilmesi için de yukarıda yer verdiğimiz şartların tamamının sağlanması gerekir. Bu şartları sağlamayan mesajlar delil olarak kullanılamaz. Delil başlangıcı olarak kullanılacak whatsapp mesajlarının yanında ek bir delille de aynı husus ispatlanırsa kesin delille ispatı gereken hususlar ispatlanmış olur. Hukuka uygun elde edilmiş olan whatsapp mesajları bu yönüyle kişiler arasındaki uyuşmazlıklar için önem arz etmektedir.
WHATSAPP EKRAN GÖRÜNTÜSÜ DELİL SAYILIR MI ?
Whatsapp ekran görüntüleri yukarıda bahsettiğimiz üzere delil olarak belli koşulları taşıması ve ayrıca incelenmesi ile delil başlangıcı olarak ele alınabilmektedir. Bunun yanında bu ekran görüntülerinin saklanması ve kullanılıp paylaşılması özel hayatın gizliliği konusunda ayrıca şikayete ve ihlale tabi olup bu konu da başkaca yazılarımızda ayrıca değerlendirilecektir.